Ο ανεξάρτητος, μη κερδοσκοπικός, μη κυβερνητικός οργανισμός Oxygono διοργάνωσε, σε συνεργασία με τοv Δήμο Λάρνακας, το πέμπτο μέρος της διαδικτυακής συζήτησης Larnaca 2040 με θέμα: «Ανάπλαση περιοχής πρώην διυλιστηρίων, ανάπτυξη στο Λιμάνι & Μαρίνα», τη Δευτέρα 27 Σεπτεμβρίου 2021. Η συζήτηση προβλήθηκε στις σελίδες των διοργανωτών στο Facebook, στο κανάλι του Oxygono στο YouTube και μέσω του BlackLemonTV.
Στη συζήτηση συμμετείχαν οι: Ανδρέας Βύρας (Δήμαρχος Λάρνακας), Ντίνος Λευκαρίτης (ManagingDirector (CEO) Petrolina (Holdings) PublicLtd), Ανδρέας Καρακατσάνης (δημοτικός μηχανικός), Πάνος Αλεξάνδρου (Director, The ProsperityGroup) και η Μελίνα Φιλίππου (αρχιτέκτονας, ProgramDirector, MIT FutureHeritageLab).
Τη συζήτηση συντόνισε η Άντια Μαυρομμάτη, εκπαιδευτικός Mέσης Γενικής Εκπαίδευσης, ιδρυτικό μέλος του LARNACA 2040.
1η Θεματική: Ανάπλαση παραλιακού μετώπου Λάρνακας και πρώην διυλιστηρίων. Επένδυση ή ευκαιρία αναδιαμόρφωσης της πόλης; Οφέλη και μεγιστοποίηση από προτεινόμενες επενδύσεις:
Ο κος Λευκαρίτης άνοιξε την συζήτηση υπογραμμίζοντας πως έφτασε ο καιρός η Λάρνακα να γίνει η πόλη που όλοι έχουν ονειρευτεί. Στην συζήτηση αναφέρθηκε ότι το σχέδιο το όποιο προέκυψε είναι εμπνευσμένο από τα παραδείγματα της ανάπλασης της Βαρκελώνης και της Βοστόνης, με τον σχεδιασμό της Βαρκελώνης να χαρακτηρίζεται σαν πρότυπο ανάπλασης παραλιακών πόλεων. Ο σχεδιασμός έχει σκοπό την ένωση της παράλιας πόλης με το κέντρο της, αλλά και την δημιουργία των κατάλληλων υποδομών ώστε να γίνει η πόλη πιο ανθεκτική στην απειλή της κλιματικής αλλαγής. Παράλληλα όμως έγινε κρούση ότι πρέπει να αποφευχθεί η απλή αντιγραφή των μοντέλων της Βαρκελώνης και την Βοστώνης και ότι η καινοτομία και η δημιουργικότητα είναι καθοριστικοί παράγοντες για την επιτυχία του σχεδίου. Εξαιτίας του γεγονότος ότι ο σχεδιασμός της ανάπλασης της περιοχής ξεκίνησε σε μηδενική βάση, υπήρχε η δυνατότητα να τεθούν οι σωστές βάσεις. Οι συμμετέχοντες συμφώνησαν ότι η ανάπλαση του παραλιακού μετώπου της Λάρνακας και της περιοχής των πρώην διυλιστηρίων μπορεί να συνδυαστεί με πολλά οφέλη και να μεταμορφώσει την Λάρνακα τόσο ώστε να καταστεί μια από τις σημαντικότερες πόλεις της Μεσογείου.
2η Θεματική: Ανάπτυξη Λιμανιού και Μαρίνας Λάρνακας. Οφέλη από πιθανές επενδύσεις.
Στη δεύτερη θεματική, η βάση της συζήτησης ήταν ο ρόλος που θα διαδραματίσουν η ανάπτυξή του λιμανιού και της μαρίνας τόσο στην τοπική οικονομία όσο και στην Κύπρο γενικότερα. Οι επενδύσεις θα αποτελέσουν πόλο έλξης για ακόμη περισσότερες επενδύσεις στο μέλλον και θα γίνει επαναπροσδιορισμός της Λάρνακας. Οι ομιλητές υπενθύμισαν ότι οι επενδύσεις αυτές είναι σε υποδομές, όμως αυτές θα οδηγήσουν πιθανότατα και σε άλλους είδους επενδύσεις στην περιοχή , αλλά και στην δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Τομείς όπως ο τουρισμός θα ενισχυθούν σημαντικά ενώ δεν αποκλείεται και η δημιουργία πανεπιστημίων στην πόλη. Ακόμη, μέσω των υποδομών θα δοθεί η δυνατότητα προσέλκυσης εταιριών που δραστηριοποιούνται σε τομείς όπως η ναυτιλία και η διαχείριση εγκαταστάσεων. Παράλληλα, έγινε λόγος για την αναγκαιότητα αποφυγής δραστηριοτήτων που θα είναι ενδεχομένως επιβλαβείς για την πόλη και το περιβάλλον. Η κ. Φιλίππου υπογράμμισε ότι ο σχεδιασμός της επένδυσης έγινε με τέτοιο τρόπο ώστε να αντανακλά την κουλτούρα και την ιστορία της πόλης και ότι αυτό πρέπει να προστατευθεί με κάθε δυνατό τρόπο. Υπενθύμισε επίσης την σημαντικότητα δημιουργίας θέσεων εργασίας σε διάφορες βαθμίδες. Ακόμα ένα σημαντικό σημείο που αναφέρθηκε είναι πως οι επενδύσεις αυτές βοήθησαν στην επιτάχυνση του σχεδιασμού της πόλης της Λάρνακας.
Σαν καταληκτικό σχόλιο τονίστηκε πως η ανάπτυξη της περιοχής θα έχει θετικό αντίκτυπο στην ψυχολογία των κατοίκων που πλέον θα μπορούν να αισθάνονται ακόμα πιο περήφανοι για την πόλη τους.
3η Θεματική: Πιθανά εμπόδια για την υλοποίηση τέτοιων σχεδίων
Σαν μεγαλύτερο ρίσκο προς την υλοποίηση των υφιστάμενων και μελλοντικών σχεδίων ανάπλασης και ανάπτυξης χαρακτηρίστηκε η γραφειοκρατία. Ήδη τα σχέδια ανάπλασης της περιοχής των πρώην διυλιστηρίων και ανάπτυξης του Λιμανιού και της Μαρίνας έχουν σημαντικές καθυστερήσεις εξαιτίας αυτού του προβλήματος. Τονίστηκε πως καθυστερήσεις λόγω γραφειοκρατίας είναι ένας από τους βασικότερους αποτρεπτικούς παράγοντες για τους επενδυτές ,καθώς είναι δύσκολο να ξεπεραστούν. Το εμπόδιο αυτό πρέπει να ξεπεραστεί άμεσα ώστε να δημιουργηθεί πρόσφορο έδαφος για περισσότερους επενδυτές. Παράλληλα οι ομιλητές υπογράμμισαν ότι αυτές οι επενδύσεις θα λειτουργήσουν σαν τεστ για την προσέλκυση περισσότερων επενδύσεων στην πόλη.
4η Θεματική: 4.Ανθεκτικότητα της Λάρνακας και κλιματική αλλαγή. Πώς η ανάπλαση μπορεί να γίνει μέρος αυτής της στρατηγικής οδηγώντας παράλληλα σε περιβαλλοντική αναβάθμιση.
Στην θεματική αυτή ένα από τα κύρια σημεία που αναφέρθηκαν ήταν ο καινοτόμος χαρακτήρας του σχεδίου και η ευθυγράμμιση του με την κυκλική οικονομία. Οι επενδύσεις που περιλαμβάνονται είναι σχεδιασμένες να είναι ενεργειακά αυτάρκεις. Πιο συγκεκριμένα, φιλοδοξούν να παράγουν όλη την ενέργεια που χρειάζονται επιτόπου, μέσω νέων τεχνολογιών, ανανεώσιμων πηγών χαμηλών σε ρύπους. Αυτό περιλαμβάνει την εγκατάσταση φωτοβολταϊκων στα κτήρια εντός του σχεδίου αλλά και την παραγωγή ενέργειας από απόβλητα που θα δημιουργούνται από τα κτήρια και τα πλοία. Μια άλλη καινοτομία είναι η εγκατάσταση τεχνολογίας που θα επιτρέπει τα παράθυρα των κτηρίων να λειτουργούν σαν φωτοβολταϊκα. Οι συντελεστών του σχεδίου εξετάζουν την προοπτική παροχής πλεονάζουσας ενέργειά σε γειτονικά σχέδια. Στο σχέδιο περιλαμβάνονται επίσης σταθμοί φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων .
Σχετικά με τα περιβαλλοντικά θέματα συζητήθηκε ο υπάρχων κίνδυνος της διάβρωσης της παραλίας βόρεια του λιμανιού. Για την αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού χρειάζονται σχέδια χρηματοδοτημένα από την κυβέρνηση. Επιπλέον σαν μέρος του σχεδίου πρέπει να γίνουν αντιπλημμυρικά έργα. Η χρονική στιγμή είναι ευνοϊκή για το σχέδιο, καθώς υπάρχουν αρκετά σχέδια για χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση.